شاهنامه فردوسی حماسهای گسترده و فراگیر و یکی از بزرگترین شاهکارهای ادبی جهان است که محتوای آن اسطورهها، وقایع و تاریخ ایران از ابتدا تا پایان دوره ساسانی است. در شاهنامه پنجاه پادشاه (از جمله سه زن) سلطنت کردهاند و محتوای آن تاریخی است. نخستین پادشاه شاهنامه، کیومرث و بازپسین پادشاه آن یزدگرد سوم است.
شاهنامه فردوسی داستان قهرمانان ایران کهن است و خواننده را به دوران ایران کهن باز میگرداند. شاهنامه به سه بخش اساطیری (از عهد کیومرث تا پادشاهی فریدون)، پهلوانی (از قیام کاوه آهنگر تا قتل رستم و فرمانروایی بهمن پسر اسفندیار) و تاریخی (از پادشاهی بهمن تا پادشاهی یزدگرد) تقسیم میشود. داستانهای شاهنامه هر یک هسته مرکزیای دارند؛ یعنی برگرد حکمت وآموزهای میگردند؛ بنابراین ما در برابر هر یک از این داستانهای کهن از خود میپرسیم: چه میخواهد بگوید؟ هر یک از آنها حکایتی از یکی از تبرزهای ذات انسان دارند و مینمایند که آدمیزاد به رغم محدودیت جسم و جان خود، پهناور بی انتهایی دارد.
